Toplum insan vücudu nasıl? Bu makalede, yapısal işlevselcilik teorisine katkıda bulunan Herbert Spencer ve Robert Merton hakkında bilgiler öğreneceğiz. Teorinin temel unsurları hakkında bilgi edinmek için okumaya devam edin.
Yapısal İşlevselcilik nedir?
Yapısal işlevselcilik ya da basitçe işlevselcilik, toplumu dayanışma ve istikrarı teşvik etmek için birlikte çalışan karmaşık bir sistem olarak gören teori oluşturmak için bir çerçevedir. İki teorisyen, Herbert Spencer ve Robert Merton, bu perspektife büyük katkıda bulundu. İşlevselcilikteki önemli kavramlar sosyal yapı, sosyal işlevler, tezahür işlevleri ve gizli işlevleri içerir. Bu perspektifi daha derinlemesine inceleyelim ve birkaç örneğe bakalım.
Toplumsal Yapı ve Toplumsal İşlevler
Yapısal-işlevsel yaklaşım, toplumu dayanışma ve istikrarı teşvik etmek için birlikte çalışan karmaşık bir sistem olarak gören sosyolojide bir perspektiftir. Hayatlarımıza, nispeten istikrarlı sosyal davranış kalıpları olan sosyal yapılar tarafından rehberlik edildiğini iddia edilmektedir. Sosyal yapılar hayatımıza şekil verir. Buna örnek olarak ailelerde, toplumda ve dini organizasyonların aracalığını söyleyebiliriz. Ve bir el sıkışma veya karmaşık dini törenler gibi bazı ritüeller günlük yaşamımıza bir yapı kazandırır. Her sosyal yapının toplumsal işlevleri veya toplumun bir bütün olarak işleyişi için sonuçları vardır. Örneğin eğitim, bir toplumda sosyalleşme, öğrenme ve sosyal yerleştirme gibi bazı önemli işlevlere sahiptir.
Herbert Spencer
1820 – 1903 yılları arasında yaşayan Herbert Spencer, İngiliz bir filozoftur. Spencer toplumu insan vücuduyla karşılaştırdı. Aynı şekilde vücudun her parçası diğer bölümlerle uyum içinde çalışır, toplumun her bölümü diğer bölümlerle uyum içinde çalışır. Vücudun düzgün çalışmasına yardımcı olmak için kalbin önemini anlamak istiyorsak, vücudun diğer bölümleriyle nasıl ilişkili olduğunu anlamamız gerekir. Benzer şekilde, eğitim gibi toplumun bazı yönlerinin işlevlerini analiz edersek, sistemin diğer bölümlerini nasıl etkilediğini öğrenebiliriz. İşlevciler, düzen ve dengenin toplumun normal durumu olduğunu vurgularlar ve sistemin bir bölümündeki bir aksama kesinlikle diğer bölümleri bozar. Tüm eğitim sistemi parçalarına ayrılırsa diğer sosyal kurumlara ne olur?
Robert Merton
1910-2003 yılları arasında yaşayan Robert King Merton, Amerikalı bir sosyologdu. Merton, manifest ve latent fonksiyonlar arasında ayrım yaptı. Manifest fonksiyonları bir sosyal aktivitenin amaçlanan sonuçlarıdır. Gizli işlevler, bir sosyal etkinliğin istenmeyen sonuçlarıdır. Eğitimin bariz ve amaçlanan sonucu bilinmelidir. Çok açık olmayan sonuçlara ne olacak? Kaç anne ve baba, ücretsiz gündüz bakımı sağladığı için sonbaharda başlayarak okulu dört gözle bekliyor? Öğrenme belirgin bir işlev olmakla birlikte, ücretsiz günlük bakım, eğitimin gizli veya istenmeyen bir işlevi olacaktır.
Makale Özeti
Makaleye bir göz atalım. Yapısal işlevsellik , toplumu bir bütün olarak şekillendiren geniş kalıplarla ilgilenen makro düzeyde bir yönelimdir. İşlevselciler toplumu, dayanışma ve istikrarı teşvik etmek için parçaları birlikte çalışan karmaşık bir sistem olarak görürler. Anahtar teorisyenler arasında Herbert Spencer ve Robert Merton bulunmaktadır. Kilit unsurlar sosyal yapılar ve sosyal işlevlerdir. Sosyal yapılar, sosyal kurumlarda bulunan herhangi bir nispeten istikrarlı sosyal davranış modelini ifade ederken, sosyal işlevler toplumun bir bütün olarak işleyişinin sonuçlarını ifade eder. Sosyologlar ayrıca manifest veya amaçlanan fonksiyonlar ile gizli veya istenmeyen fonksiyonlar arasında ayrım yaparlar.
