Bu makalede, farmakoloji, vücudun bir ilaçla nasıl etkileşime girdiği ve ilacın vücuda ne yaptığı ile ilgilenen farmakoloji içinde iki çalışma alanını tanımlanmaktadır.
Farmakoloji
En son ne zaman ilaç kullandığınızı düşünün. İlacı ne zaman ve ne sıklıkla alacağınız, aç veya tok karna tüketmek gibi belirlenen yönergelerin çoğu araştırma ve düzenlemelere dayalı olarak geliştirilmiştir.
Farmakoloji, ilaçların vücuttaki diğer moleküller ile nasıl etkileşime girdikleri ve vücudu nasıl etkilediklerini inceleyen bir bilim dalıdır. Bu bilim dalı iki küçük başlıkta incelenebilir: farmakokinetik ve farmakodinamik. Bunlar, bir ilacın güvenliği ve etkinliğini sağlamaya adanmış iki ana farmakoloji alanıdır.
İlgili Makale: Psikofarmakoloji Nedir? – Tanım ve Tarihçe
Farmakokinetik
Farmakokinetik, vücutta bir ilacın uğradığı mekanizmalarla ilgilenmektedir. Yemek yediğinizde ne olacağını düşünün. Yiyecekler ağzınızdan midenize ve oradan da bağırsaklarınıza gider. Sürecin her adımında yiyecekler parçalanır, besinler emilir ve atıklar giderilir. İlaçlarda da benzer bir süreç meydana gelir. İlacın nasıl emildiğini, vücuda nasıl dağıldığını, parçalandığını ve sonra elimine edildiğini belirlemek farmakokinetiği oluşturan mekanizmalardır. Farmakokinetik, ADME’ye dayanır: absorpsiyon, dağıtım, metabolizma ve eliminasyon.
Farmakokinetik, alınacak uygun dozun yanı sıra bir ilacın güvenliğini anlamak için de önemlidir. Şu anda 2 ilaç aldığınızı hayal edin. Bir ilaç diyabetiniz için, diğeri ise tansiyonunuz için olsun ve daha sonra antibiyotik gerektiren bir enfeksiyon kaptığınızı düşünün. Doktorunuza mevcut ilaçlarınız hakkında bilgi vermeniz çok önemlidir. Aksi takdirde, doktorunuz diğer ilaçlarınızın etkisini azaltan veya ilaçlar arasında tehlikeli bir etkileşime neden olan, enfeksiyonu temizlemek için bir ilaç yazarsa ciddi bir komplikasyon riskiyle karşı karşıya kalabilirsiniz.
Vücudun bir ilacı nasıl işlediğini belirlemek için yapılan farmakokinetik test, yeni bir ilacın onaylanması için FDA sürecinin ilk adımlarından biridir.
Farmakodinamik
Farmakodinamik, ilacın vücutta nasıl çalıştığı ile ilgilenmektedir. Farmakodinamik, farmakolojinin ikinci parçasıdır ve ilacın olması gerektiği gibi çalışmasını sağlamak için çalışmaktadır. Etkililik veya olumlu bir değişikliğe neden olma yeteneği, tüm ilaç geliştirmelerinin nihai amacıdır. Farmakodinamik, güvenliği korurken, baş ağrısını iyileştirmek veya enfeksiyonu temizlemek gibi bir ilacın genel etkisini garanti eder. FDA ayrıca, bir ilacın onaylanmasından önce bir ilacın vücutta nasıl çalıştığını belirlemek için birkaç farmakodinamik deneme gerektirir.
Makale Özeti
Farmakoloji, ilaçlarla ilgilenen bilim dalıdır ve FDA tarafından onaylanmadan önce ilaçların güvenliği ve etkinliği üzerine çalışmaktadır. Farmakoloji, iki çalışma alanından oluşur: farmakokinetik ve farmakodinamik. Farmakokinetik, ilacın vücutta geçtiği mekanizmalara odaklanırken; farmakodinamik, ilacın vücutta uygun etkilerle çalışmasını amaçlamaktadır. Farmakoloji, hastaya olumlu bir fayda sağlayan güvenli ve etkili ilaçlar geliştirmeyi hedeflemektedir.
İlgili Akademik Makaleler:
