Neoklasik yönetim teorisi, çalışanların davranışlarını ve motivasyonunu hesaba katma ihtiyacına cevap olarak geliştirilmiştir. Vardiya, yönetimi üretim yönelimli (klasik liderlik teorisi) ile çalışanların insanların işle ilgili memnuniyet ve iyi çalışma koşullarına ihtiyaçları üzerine odaklanan bir liderlik stiline taşıdı.
Teorilerde Bir Geçiş
Teorisyenler çalışan memnuniyeti ve iyi çalışma koşulları hakkında yazmaya başlamadan çok önce, yönetim, yüksek üretim ve verimliliğe olan ilgisi ile klasik liderliği bir kuruluşun başarısı için en önemli olarak kabul etti. Daha sonra davranışsal yönetim teorisinin temelini oluşturan işçi memnuniyeti ve iyi çalışma koşulları için endişe duymuştur.
Neoklasik yönetim teorisi, yöneticilerin çalışanlara insani bakış açısını daha iyi anlayacağı ve hedeflere ulaşmak için çalışanlara önemli değerler olarak bakacağı fikrine dayanır. Çalışanlara özel ilgi gösteren yönetim, kendilerini özel bir grubun parçası gibi hissettirir.
Zaman geçtikçe, düşünce değişti ve yönetim, çalışan memnuniyetini ve çalışma koşullarını verimliliği artırmanın bir yolu olarak görmeye başladı. Elton Mayo ve diğerleri gibi teorisyenler, bir bağlantı belirlemek için farklı koşullar altında çalışan verimliliğini inceledi.
Mayo’nun Hawthorne deneyi buna iyi bir örnek sunuyor. Hawthorne deneyinde, bir grup telefon hattı çalışanı ayrıldı ve özel bir odada çalışırken gözlendi. Çalışma günlerinde grup üyelerine iş istasyonlarından ayrılma özgürlüğü, ücret oranlarındaki değişiklikler ve hatta şirket destekli öğle yemeği gibi özel ayrıcalıklar verildi. Buldukları şey, kontrol grubunun diğer çalışanlardan daha fazla üretmesiydi. Bu artan üretimin mantığı, grubun yönetimin refahı ile ilgilendiğini hissetmesiydi.
Bu yönetim için insan ilişkileri hareketini başlattı. Tüm yönetimin yapması gereken zaman harcamak, işçilerin kişisel refahına olan ilgiyi ifade etmek ve iyi bir iş için onları ödüllendirmek olsaydı, işçiler daha çok çalışmak için motivasyon hissederlerdi. Aslında, işe karşı davranış olumlu olacaktır.
Davranış ve Motivasyon
Neoklasik yönetim teorisinin modern bir telefon hattı şirketinde nasıl çalıştığını görelim. Toplam Telefon Hattı Şirket çalışanları telefon hatlarını dokuma işinde monoton bir iş yaparlar. Yöneticiler işin sıkıcı olduğunu bilir ve çoğu zaman düşük üretkenlik ve devamsızlık ile sonuçlanır.
Ali, her tel kümesinin mükemmel olduğundan emin olarak işçileri ördükçe denetler. Ayşe ve Fatma gibi işçiler vardiyalarının çoğu sırasında çok az şey yaparak sohbet ederler. Hatice bir moda tasarımcısı olarak çalışmayı hayal ediyor ve iş gününün çoğunu öğle peçetelerine haute couture çizerken kullanıyor.
Ali kadınlara bağırırdı ve onları susturmak için yasaklar koyardı. Hatice bile kalemlerini birkaç kez ondan aldı. Ancak, verimlilik artmadı. Aslında azaldı. Ali yeni bir şey denemesi gerektiğini biliyordu. Zor bir mücadelesi vardı. Yüksek verimlilikten sorumludur. Sonuçta, şirket kar ile güdülenir.
Ali üretkenliği artırmanın yollarını araştırdı ve neoklasik yönetim teorisi üzerine bir kitapla karşılaştı. Çalışanların ihtiyaçları için daha büyük bir endişenin daha yüksek memnuniyet seviyelerine ve daha iyi genel performansa yol açtığını ve bu da işe yanıtlarında davranışsal değişikliklere yol açtığını buldu.
Ali kadınları yönetme şeklini değiştirdi. Çalışma ortamları hakkında sorular sordu. Hatta işlerini nasıl daha verimli bir şekilde gerçekleştirebilecekleri konusunda önerilerde bulundu. Ali’nin keşfettiği şey, kadınlarla ne kadar çok bağlantı kursa, iyi bir iş yapmak ve yapmak için o kadar motive oldukları idi. Bu, Ali’nin emirlerine karşı davranışlarını değiştirdi ve üretkenliklerini artırdı.
Davranış, bir kişinin kendini başkalarına karşı yürütme biçimi olarak tanımlanır. İşçilere makineler yerine insan olarak muamele edildiğinde, bireysel çalışma durumlarına olumlu verimliliği artırarak bireysel üretkenliği arttırırlar.
Ali, insanları işe gitmeye ilham veren şeyleri tanımlayan teorisyenlerin çalışmalarını okudu. Öğrendikleri şaşırtıcıydı. Maaş önemli olmakla birlikte, tek önemli husus bu değildir. İşçilerin çalışmak için daha içsel nedenleri vardı, örneğin:
Motivasyon, kalıcı davranışı yönlendiren iç süreçtir. Ali için bu, çalışanların her zaman dış faktörlerin bir sonucu olarak değil, çalışmalarından ilham aldıkları anlamına gelir. Motivasyon birçok faktörden gelir:
Ali bir teşvik programı başlattı. Telefon hattı çalışanları yüksek üretim için ekstra para alacaktı. Ayrıca Hatice’nin moda okuluna gidebilmesi için okul ücretinin geri ödenmesi gibi avantajlar da sundu.
Bu faktörler, aşağıdakilerle kombinasyon halinde:
Neoklasik yönetim teorisi büyük ölçüde davranışsal ve motivasyonel faktörlere dayandığından daha üretken ve memnun bir işçi grubuna yol açmıştır.
Makale Özeti
Özetle, neoklasik yönetim teorisi, yönetimin işçilerin makine gibi olduğuna ve verimliliğin yönetimin tek başına kâr güdüsünün bir sonucu olduğu inancını değiştirdi.
Elton Mayo ve diğerleri gibi teorisyenler, çalışanları daha çok çalışmaya neyin motive ettiğini bulmak için çalışanların motivasyonlarını ve davranışlarını incelemeye başladı. Çalışırken bir kontrol grubunu gözlemlemek ve mola süreleri gibi değişkenleri manipüle etmek, işçilerin çalışmaları üzerinde özerklik hissettiğinde verimliliklerinin arttığını ortaya koydu. Bu şok edici vahiy, lider-işçi ilişkisini yeniden düşünme gereğini kışkırttı. Bu, işçilerin özünde çalışmaya motive oldukları fikrine yol açtı . İş kendini gerçekleştirirken ve yüksek derecede memnuniyet getirdiğinde verimlilik yüksektir.
Yöneticiler odağı sadece üretimden uzaklaştırdılar ve işçilerle güçlü ilişkiler kurmaya başladılar. Bunu yapmak için yöneticiler çalışanlara olumlu geri bildirimler ve değerlendirmeler, iyi çalışma koşulları, karar alma süreçlerine katılım ve iyi iletişim sağladı. Sonuçta, çalışanlar için endişe duyan yöneticiler yüksek üretkenliğe sahiptir, çünkü çalışanlar artan memnuniyeti tecrübe ederler.
